سنجش ردپای بوم‌شناختی انرژی‌های فسیلی در بخش‌های اقتصادی ایران با استفاده از رویکرد داده- ستانده

نویسندگان

  • جمال کاکایی دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد انرژی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی
  • علی فریدزاد عضو هیات علمی، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی
  • فرشاد مومنی عضو هیات علمی، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی، تهران
چکیده مقاله:

یکی از شاخص‌های اساسی برای سنجش وضعیت توسعه پایدار، استفاده از شاخص ردپای بوم‌شناختی است. این مقاله که بر مفهوم ردپای بوم‌شناختی انرژی‌های فسیلی  تمرکز دارد در پی پاسخ به این دو پرسش است، آیا الگوی صادرات و واردات محتوای انرژی‌های فسیلی  کشور، موید مزیت‌نسبی است؟ و اینکه ردپای بوم‌شناختی انرژی‌های فسیلی ایران در سال ۱۳۹۰ چه میزان است؟ جهت سنجش ردپای بومشناختی انرژی‌های فسیلی از دوپایه آماری؛ نخست جدول داده-ستانده متقارن فعالیت در فعالیت بهنگام شده برای سال1390 مرکز آمار ایران و دوم ترازنامه هیدروکربوری سال 1390 استفاده ‌شده است. یافته‌های کلی مقاله تحت عنوان دو سناریو، ارائه‌شده است. در سناریوی نخست فرض میشود که تکنولوژی تولید میان ایران و شرکای تجاری آن یکسان و در سناریوی دوم متفاوت باشد. نتایج حاصل در هر دو سناریو نشان میدهد در سطح کلان، اقتصاد ایران دارای مازاد تجاری محتوای انرژی است، اما در سطح بخشی تحت سناریوی اول 23 بخش اقتصادی و در سناریو دوم، 18 بخش اقتصادی کشور با کسری محتوای تجاری انرژی روبه‌رو هستند. ردپای بوم‌شناختی انرژی‌های فسیلی در سناریو نخست بیش از 191 میلیون هکتار (5/2 هکتار- نفر) و کسری3/2هکتار برای هر نفر و در سناریو دوم قریب  به 184  میلیون هکتار (4/2 هکتار- نفر) و کسری 2/2 هکتاری برای هر نفر است.  جمع‌بندی پژوهش آن است که نتایج سناریو دوم به دلیل پایین بودن بهره‌وری انرژی در ایران واقع‌بینانه‌تر است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

سنجش ردپای بوم‌شناختی زمین در بخش‌های مختلف اقتصادی ایران با استفاده از رویکرد جدول داده- ستانده

  در این پژوهش، به منظور بررسی وضعیت توسعه پایدار ایران، یک شاخص بیوفیزیکی برای ارزیابی واقعی سرمایه طبیعی (مانند زمین) به نام ردپای بوم ­ شناختی زمین معرفی می ­ کنیم. در مقایسه این شاخص با ظرفیت زیستی مشخص می ­ شود که آیا ایران کسری بوم ­ شناختی دارد و کاربری زمین به عنوان یک سرمایه طبیعی، پایدار است یا خیر. این شاخص برای سنجش پایداری، مجموع زمین حاصلخیز و آب لازم برای تولید مستمر منابع مصرفی ...

متن کامل

سنجش ردپای بوم شناختی زمین در بخش های مختلف اقتصادی ایران با استفاده از رویکرد جدول داده- ستانده

در این پژوهش، به منظور بررسی وضعیت توسعه پایدار ایران، یک شاخص بیوفیزیکی برای ارزیابی واقعی سرمایه طبیعی (مانند زمین) به نام ردپای بوم ­ شناختی زمین معرفی می ­ کنیم. در مقایسه این شاخص با ظرفیت زیستی مشخص می ­ شود که آیا ایران کسری بوم ­ شناختی دارد و کاربری زمین به عنوان یک سرمایه طبیعی، پایدار است یا خیر. این شاخص برای سنجش پایداری، مجموع زمین حاصلخیز و آب لازم برای تولید مستمر منابع مصرفی ان...

متن کامل

بررسی جایگاه صنعت چوب و کاغذ درمیان بخشهای اقتصادی ایران با رویکرد داده-ستانده

با توجه به اهمیت صنعت چوب و کاغذ برای اقتصاد ایران و ارتباط این بخش با سایر بخش‌‌ها، مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباطات متقابل و پیوند بین بخش چوب و کاغذ با دیگر بخش‌های اقتصادی صورت گرفته است. برای این منظور از جدول داده- ستانده سال 1380 و روش سنتی و نوین حذف فرضی ، استفاده شده است. محاسبه شاخص حساسیت انتشار و نیز شاخص قدرت انتشار صنعت چوب و کاغذ به ترتیب با ارقام 451/2 و 378/1 حاکی از آن است ک...

متن کامل

سنجش ردپای آب در بخش های مختلف اقتصاد ایران با استفاده از رویکرد داده-ستانده

کشور ایران جزء مناطق خشک و نیمه خشک کره زمین محسوب می شود، سطح وسیعی از زمین های ایران شور و خشک هستند، بنابراین مشکل کمبود آب و بارش یک واقعیت مهم و غیرقابل انکار در ایران محسوب می شود. به علت محدودیت کمی و کیفی آب در ایران، تحلیل شاخص های بهره وری آب از جمله شاخص ردپای آب و تجارت آب مجازی اهمیت ویژه ای برای برنامه ریزی و سیاست گذاری کلان و بخش های مختلف اقتصادی دارد. ادبیات موجود در ایران نشا...

15 صفحه اول

بررسی جایگاه صنعت چوب و کاغذ درمیان بخشهای اقتصادی ایران با رویکرد داده-ستانده

با توجه به اهمیت صنعت چوب و کاغذ برای اقتصاد ایران و ارتباط این بخش با سایر بخش ها، مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباطات متقابل و پیوند بین بخش چوب و کاغذ با دیگر بخش های اقتصادی صورت گرفته است. برای این منظور از جدول داده- ستانده سال 1380 و روش سنتی و نوین حذف فرضی ، استفاده شده است. محاسبه شاخص حساسیت انتشار و نیز شاخص قدرت انتشار صنعت چوب و کاغذ به ترتیب با ارقام 451/2 و 378/1 حاکی از آن است که...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 19  شماره 73

صفحات  147- 174

تاریخ انتشار 2019-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023